Series bài dịch về MES - Manufacturing Execution System trong quá trình tìm hiểu về hệ thống này.
===
Xin chia sẻ với bạn đọc rằng, quá trình lựa chọn giải pháp MES cho doanh nghiệp mình luôn mất rất nhiều thời gian. Quá trình này bao gồm các bước lớn sau:
Vậy trong mỗi bước lớn cần phải làm những gì?
Các chủ doanh nghiệp cần phân tích những lợi ích thu được khi đầu tư MES cho hoạt động sản xuất của doanh nghiệp mình.
Có 4 nhóm lợi ích cần quan tâm:
| Nhóm lợi ích | Tên gọi | Mô tả |
|---|---|---|
| 1 | Productivity (Năng suất lao động) | Cải tiến Production Volume, Cost, WIP, Cycle Time |
| 2 | Quality (Chất lượng) | Cải tiến Production Yield, Production Performance, OTD, và Customer Production Returns |
| 3 | Compliance (Sự tuân thủ) | đảm bảo tính tuân thủ quy trình và điều lệ, cũng như Truy xuất nguồn gốc (Traceability) |
| 4 | Agility (Thích ứng nhanh) | cải tiến về thời gian và chi phí khi đưa vào sản phẩm mới / cải tiến một sản phẩm hoặc quy trình |
Ngoài lợi ích thu lại được, các chi phí khác cũng phát sinh khi đưa MES vào.
| Nhóm chi phí phát sinh (do MES) | Tên gọi | Mô tả | Loại phí |
|---|---|---|---|
| 1 | Hardware Depreciation | Khấu hao phần cứng | recurring cost |
| 2 | Software Licenses | Phí bản quyèn phần mềm | one-time cost |
| 3 | Software Maintenance | Bảo dưỡng bào trì phần mềm | recurring cost |
| 4 | Implementation Service | Triển khai giải pháp | one-time cost |
| 5 | Internal Employees' Time | Công sức của chính nhân viên mình | one-time cost |
| 6 | Operational Cost | Chi phí vận hành, liên quan đến đào tạo, vận hành, quản trị hệ thống | recurring cost |
Chi phí thứ 7, "Opportunity Cost": Nếu doanh nghiệp bạn không đầu tư vào MES, bạn nên làm gì với nguồn vốn đầu tư hiện tại để đạt được các lợi ích tương tự (4 lợi ích nói bên trên)? Thường thì chi phí này = 0, hoặc quá nhỏ nên bỏ qua, bởi rất khó để tìm được các giải pháp khác giúp thu lại các lợi ích tương đương với việc đầu tư vào MES.
Sớm thiết lập các yêu cầu chi tiết cho MES là việc vô cùng quan trọng, bởi nó sẽ là nền tảng cho đánh giá và lựa chọn các nhà cung cấp MES, cũng như khi triển khai MES sau này.
Những yêu cầu này có thể chia ra làm 3 nhóm chính:
Những tính năng cần có của giải pháp MES. Lưu ý là các tính năng này phải phủ hết mọi quy trình vật lý cũng như quy trình nghiệp vụ:
Tham khảo "MESA International model" về việc định nghĩa 11 module của MES.
Liên quan đến việc phân tích về:
Liên quan đến việc phân tích về:
Một khi bước 2 nói trên đã xong, các doanh nghiệp nên duyệt qua một loạt các nhà cung cấp giải pháp MES trên thị trường trước khi đi sâu phân tích từng nhà cung cấp. Các cách để tìm các nhà cung cấp MES là:
Danh sách chỉ nên dừng lại ở 4 - 6 nhà cung cấp tiềm năng (nhiều quá lại thành rối).
Sau khi đã có một danh sách các nhà cung cấp MES tiềm năng, doanh nghiệp nên gửi đến từng nhà cung cấp bản RFI (Request For Information) chứa danh mục các yêu cầu về MES của mình.
Những cách làm hay có thể liệt kê gồm:
Tại bước này, khoảng 2 nhà cung cấp tiềm năng cần tiến hành PoC (proof-of-concept) giải pháp của họ. Việc PoC đem lại những lợi ích sau:
Song song với nhóm PoC đang làm việc mình, thì nhóm làm hợp đồng có thể tiến hành thương lượng các điều khoản hợp đồng, vấn đề tài chính, khung thời gian dự án, v.v.
Năm (5) bước trên sẽ giúp doanh nghiệp hình dung tổng thể cần phải làm gì khi lựa chọn giải pháp MES. Trong thời điểm dịch bệnh trên toàn thế giới đầu năm 2020, các bước trên đều có thể làm từ xa, giúp doanh nghiệp vẫn có thể tiến hành dự án đầu tư MES mà không bị bó buộc bởi các buổi trao đổi tận nơi.
Trung Nguyễn (Travis) Sales Engineer/ Solution Consultant | Manufacturing domain FPT Software